İlaç sektöründe AR-GE hangi adımlardan oluşur?
Elif Soyvural |İlaç sektörü bir otomotiv, inşaat veya kozmetik sektörü gibi yeniliklerle, ar-ge ile, inovasyonlarla sürekli şekillenen bir sektör değil. Çünkü bu sektörün çok net belli kalıpları var.
Türkiye’de ve hatta dünyada bile ar-ge imkanları çok sınırlı. Bir ilacın ar-ge’si üniversitelerle birlikte yürütülüyor ve bazen yıllar sürebiliyor.
Dünyada ar-ge maliyetlerine baktığımızda ilk sırada ilaç sektörü görüyoruz. Çünkü; ilaç geliştirme süreci, uzun zaman alan, maliyetli ve riskli bir süreç. Başarılı bir ilacı piyasa sürmenin maliyeti milyon dolarları bulabiliyor. Aynı şekilde ilaç geliştirme sürecinde harcanan zaman 15 yıla kadar çıkabiliyor.
İlaç sektöründeki ar-ge süreçlerinin şu adımlardan oluştuğunu söyleyebiliriz:
- Öncelikle organizmada hedeflenen etkiyi yaratacağı öngörülen on binlerce bileşenin farmakolojik etkileri araştırılır. Bu süre 2-8 yıl sürebilir. Daha sonra etkinliği tespit edilen bileşim hayvanlar üzerinde test edilir ve yapılan deneyler sonucunda insanlar üzerinde etkili olacak doz aralığı oluşturulmaya çalışılır.
- İkinci adımda insanlar üzerindeki etkileri test edilir. Bu aşama 2-4 yıl sürer.
- Bu adımda ilaç insanlar denenerek ilacın klinik etkileri araştırılır. 1-3 yıl
- Bu aşamada ise birinci ve ikinci adımların sonuçları değerlendirilir. İlacın geliştirme sürecine devam edilip edilmeyeceğine karar verilir. Bir de ilacın güvenilirliğine ilişkin deneyler yapılır.
- Son adımda ise ilacın satış ruhsatının alınabilmesi için çalışmalar yapılır. Ruhsat alındığı takdirde, ilacın pazarlama stratejisi oluşturulur ve satış planlamaları yapılır.